استرس اکسیداتیو چیست و چه تاثیری بر سلامت انسان دارد؟
به گزارش وبلاگ جزیره، استرس اکسیداتیو به طور طبعی رخ می دهد و بر اثر عدم تعادل میان رادیکال های آزاد و آنتی اکسیدان ها در بدن به وجود می آید و بر فرایند پیری تاثیر می گذارد.
رادیکال های آزاد چه نوع مولکولی هایی هستند؟یک رادیکال آزاد یک مولکول حاوی اکسیژن است که دارای یک یا چند الکترون ناپیوسته است و باعث واکنش سلول در مواجهه با مولکول های دیگر می گردد. محصولات جانبی اکسیژن نسبتاً غیرفعال هستند، اما بعضی از آن ها می توانند در سیستم بیولوژیکی متابولیسم را تحمل نمایند تا درنهایت اکسنده های بسیار واکنشی ایجاد نمایند. همه انواع اکسیژن واکنشی برای بدن مضر نیستند. بعضی از آن ها برای کشتن پاتوژن های مهاجم یا میکروب ها مفید هستند.
بااین حال، رادیکال های آزاد می توانند با اجزای سلولی مانند DNA، پروتئین و لیپید ارتباط شیمیایی برقرار نمایند و الکترون ها را به سمت خود جذب نمایند تا ثبات پیدا نمایند. این امر به نوبه خود مولکول های مولکولی سلولی را بی ثبات می نماید که پس از آن الکترون را از مولکول دیگری جذب می نماید، بنابراین این امر باعث ایجاد یک زنجیره بزرگ واکنش های مبتنی بر رادیکال آزاد در بدن می گردد.
آنتی اکسیدان ها چه نوع موادی هستند؟هر سلولی که از آنزیم ها و اکسیژن برای انجام عملنمودها استفاده می نماید، در معرض واکنش های رادیکال های آزاد اکسیژن قرار می گیرد که ممکن است باعث آسیب جدی به سلول گردد. آنتی اکسیدان ها مولکول هایی هستند که در سلول ها وجود دارند که به وسیله واگذاری الکترون به رادیکال های آزاد بدون ایجاد بی ثباتی در خود از این واکنش ها جلوگیری می نمایند. عدم تعادل بین اکسیدان ها و آنتی اکسیدان ها پایه اساسی برای ایجاد استرس اکسیداتیو است.1
چگونه بفهمیم دچار استرس اکسیداتیو هستیم؟در این بخش، به بعضی نشانه های استرس اکسیداتیو اشاره می کنیم:
الف. خستگی مفرط
ب. از دست دادن حافظه و / یا مغز مه آلود
پ. درد ماهیچه ها و / یا مفاصل
ت. ایجاد چین و چروک و سفید شدن موها
ث. کاهش قدرت بینایی
ج. سر درد و حساسیت به سر و صدا
چ. آسیب پذیری در برابر عفونت ها
هم چنین، استرس اکسیداتیو با بعضی مسائل سلامتی از قبیل سندرم خستگی مزمن، فیبرومیالژیا، دیابت، بیماری آلزایمر، اضطراب، بی خوابی، سرطان، و غیره در ارتباط است. سایت بازده قویا درباره یاری به مخاطبان در زمینه مقابله و پیشگیری از این مسائل احساس وظیفه می نماید؛ و از این رو، تصمیم دارد در این مقاله به شکلی جامع در خصوص استرس اکسیداتیو و مسائل مختلف مرتبط با آن، مطالبی را بیان کند. لطفا این مقاله را تا خاتمه مطالعه بفرمایید.
چگونه می توان استرس اکسیداتیو را کاهش داد؟دو راه برای کاهش استرس اکسیداتیو وجود دارد. اجتناب از قرار گرفتن در معرض اکسیداسیون غیر ضروری و افزایش مصرف آنتی اکسیدان ها. در ادامه به تفصیل در خصوص این دو راه شرح می دهیم.2
شرایط مرتبط با استرس اکسیداتیو استرس اکسیداتیو ممکن است در ایجاد طیف وسیعی از شرایط، از جمله موارد زیر مرتبط باشد:
سرطان
بیماری آلزایمر
بیماری پارکینسون
دیابت بیماری های قلبی عروقی مانند فشار خون بالا، آترواسکلروز و سکته مغزی
اختلالات التهابی
سندرم خستگی مزمن
آسم
ناباروری مردان
خطرات استرس اکسیداتیو عواملی که ممکن است خطر استرس اکسیداتیو طولانی مدت شخص را افزایش دهد عبارتند از:
چاقی
رژیم های غذایی پر چربی، قند و غذاهای فرآوری شده
قرار گرفتن در معرض تابش نور خورشید
سیگار کشیدن یا سایر محصولات دخانی
مصرف الکل
داروهای خاص
آلودگی
قرار گرفتن در معرض سموم دفع آفات یا مواد شیمیایی صنعتی
مدیریت و جلوگیری از استرس اکسیداتیو جلوگیری از قرار گرفتن در معرض رادیکال آزاد و استرس اکسیداتیو کاملاً غیرممکن است. با این وجود مواردی وجود دارد که می توانید برای به حداقل رساندن تأثیر استرس اکسیداتیو بر روی بدن خود انجام دهید. اصلی ترین کاری که می توانید انجام دهید افزایش سطح آنتی اکسیدان ها و کاهش شکل گیری رادیکال های آزاد است.
یکی از روش های جلوگیری از استرس اکسیداتیو اطمینان از به دست آوردن آنتی اکسیدان کافی در رژیم غذایی است. خوردن پنج وعده در روز از انواع میوه ها و سبزیجات برترین راه برای تأمین احتیاج بدن به بدن برای فراوری آنتی اکسیدان است.
نمونه هایی از میوه و سبزیجات عبارتند از:
انواع توت ها
گیلاس
میوه های خانواده مرکبات
آلوها
سبزیجات برگ تیره
کلم بروکلی
هویج
گوجه فرنگی ها
زیتون
نمونه های دیگر از منابع آنتی اکسیدانی رژیم غذایی عبارتند از:
ماهی و آجیل
ویتامین E
ویتامین سی
زردچوبه
چای سبز
ملاتونین
پیاز
سیر
دارچین
سایر گزینه های زندگی سالم نیز می توانند از استرس اکسیداتیو جلوگیری یا کاهش دهند.
در اینجا چند انتخاب سبک زندگی وجود دارد که به شما یاری می نماید: یک تمرین معمولی و میانه. این تمرین با سطح آنتی اکسیدان طبیعی بالاتر و کاهش آسیب ناشی از استرس اکسیداتیو همراه است. با ورزش منظم به مدت طولانی تر، اثرات پیری کمتر و خطر ابتلا به سرطان و بیماری کاهش می یابد. سیگار نکشید و بعلاوه از قرار گرفتن در معرض دود آن نیز خودداری کنید. با احتیاط از مواد شیمیایی بهره ببرید که شامل استفاده از مواد شیمیایی برای تمیز کردن، جلوگیری از قرار گرفتن در معرض اشعه های غیرضروری و مطلعی از منابع دیگر مانند قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مانند سموم دفع آفات مورد استفاده در مواد غذایی یا باغبانی است.
از لحاظ محیطی مطلع باشید. ابتکارات سازگار با محیط زیست ، به کاهش فراوری رادیکال آزاد برای شما و جامعه شما یاری می نماید. از ضد آفتاب بهره ببرید. ضد آفتاب مانع از آسیب نور ماوراء بنفش به پوست شما می گردد. مقدار مصرف الکل را به صفر برسانید.
به مقدار کافی بخوابید. خواب کافی برای حفظ تعادل در کلیه سیستم های بدن بسیار مهم است. عملکرد مغز، فراوری هورمون، تعادل آنتی اکسیدانی و رادیکال آزاد و تعداد زیادی از موارد دیگر در خواب تأثیر می گذارند.
از پرخوری خودداری کنید. مطالعات نشان داده است که پرخوری و خوردن مداوم بدن را بیشتر از مواقعی که در فواصل مناسب غذا می خورید، در معرض استرس اکسیداتیو قرار می دهد و بخش های کوچک یا میانه را می خورید.3
پی نوشت:
1.www.redmag.ir
2.www.bazdeh.org
3.www.namnak.com
منبع: راسخون